Hard fork, bir blockchain’in protokolünde meydana gelen köklü bir değişikliği ifade eden terimdir. Bu tür bir değişiklik, önceki versiyonla uyumsuzdur, yani yeni kurallara sahip bloklar eski sürümde çalışan düğümler (nodes) tarafından kabul edilmez. Hard fork‘un gerçekleşmesiyle, blockchain iki ayrı yola ayrılır: biri eski kurallarla, diğeri ise yeni kurallarla devam eder.
Hard fork’un temel sebepleri:
- Protokol Yükseltmeleri: Blockchain teknolojisinin evrimsel doğası gereği, zamanla yapısal değişikliklere veya iyileştirmelere ihtiyaç duyulabilir. Bu tür yükseltmeler, bazen geriye dönük uyumluluk olmaksızın yapılır, bu da bir hard fork’a yol açar.
- Güvenlik Düzeltmeleri: Eğer bir blockchain’in güvenliği tehlikeye girerse, topluluk tarafından onaylanan bir hard fork ile bu güvenlik açığı kapatılabilir.
- Yeni Özelliklerin Eklenmesi: Yeni işlevsellikler veya özellikler eklemek için bir hard fork gerçekleştirilebilir.
- Topluluk Anlaşmazlıkları: Bazen bir blockchain topluluğu, protokolün geleceği hakkında farklı görüşlere sahip olabilir. Bu, topluluğun ikiye bölünmesine ve her iki grup için ayrı ayrı hard fork’ların gerçekleştirilmesine neden olabilir.
Hard fork’un en bilinen örneklerinden biri, 2016’da Ethereum’da meydana gelen DAO saldırısı sonrası gerçekleşti. DAO adında bir akıllı sözleşme platformu üzerinde büyük miktarda ether (ETH) hırsızlık edildi. Topluluk, çalınan fonları geri almak için blockchain’in durumunu değiştirmeye karar verdi ve bu, Ethereum (ETH) ve Ethereum Classic (ETC) olarak iki ayrı zincire yol açan bir hard fork’a neden oldu.
Hard fork’lar genellikle önemli değişiklikleri içerir ve bu nedenle bir blockchain topluluğu için büyük kararları gerektirir. Etkilenen herkesin – madencilerin, düğüm operatörlerinin, kullanıcıların ve geliştiricilerin – değişiklikleri benimsemesi ve yeni protokol sürümüne geçmesi gerekir. Eğer topluluk büyük ölçüde bölünürse, bu, blockchain’in iki farklı versiyonunun paralel olarak var olmasına neden olabilir, ki bu da yukarıda Ethereum örneğinde olduğu gibi iki ayrı kripto paranın doğmasına yol açabilir.