Geleceğin teknolojisi, NFT’ler için (Non- fungible tokens) online görüntüleme odalarından metaverse tabanlı müzayede evlerine kadar geniş bir yelpazede kullanım sağlıyor ve bu dijital sanatseverler için oldukça heyecan verici bir durum.
Peki hayatımızın neredeyse her noktasını kapsayan bu dijitalizasyon, gerçek hayattaki geleneksel sanat mantığını gerçekten değiştirme gücüne sahip mi? GDA Capital kurumsal geliştirme ve sermaye piyasaları başkanı/ NFT BAZL başkanı Ori Ohayon, Schorr Collection oluşturucusu Howard Lewis ve Rupert Reid dijital sanat yatırımının yükselişi ve geleceği hakkında konuştu.
NFT, dijital sanattan daha fazlası
Ori Ohayon dijital sanat yatırımının diğerlerinden çok farklı bir noktada olduğunu vurguladı. “Gelecek vaad eden birçok teknoloji çıktı ama şu anda baktığımız hiçbir şeyin beş yıl sonra bile hayatımızda olacağını düşünmüyorum”. NFT’lerin ise dijital sanattan daha fazlası olduğunu ifade etti:
“Bir NFT, esasen dijital bir mülkiyet belgesidir. Bunları, fiziksel veya dijital değere sahip bir şeyin mülkiyetini devredebileceğiniz varlıklar olarak düşünmeye başladığınızda, bir NFT’nin potansiyelini ortaya çıkarmış olursunuz. Benim sattığım ilk NFT fiziksel bir tabloydu. Bu nedenle, blockchain üzerinde kimliği doğrulanmış fiziksel bir tablodur ve onu satın almak için çevrimiçi pazarı kullanmanız gerekir.”
Howard Levis, dijital sanat dünyasını, metaverse evrenini ayaklandıran bir adım olarak görüyor. “Biraz MySpace’e bakmak gibi. 25 yıl önce MySpace herkesin ağzındaydı – şimdi 35 yaşın altındaysanız, adını bile duymamışsınızdır.”
Rupert Reid ise, Web3 ile geldiğimiz noktanın ne kadar önemli olduğunu şöyle vurguluyor: “Web2, tüketimlerinizin ve verilerinizin sahibi olan sitelerin dünyasıydı. Web3 ise kullanıcıların mülkiyeti tamamen geri almasıyla ilgilidir.”
“Çoğu insan bir NFT’yi sahip olduğunuz bir JPEG olarak görür. Ama görüntü değil, arkasında duran akıllı sözleşmedir. NFT’ler, geleneksel iş sektörlerini bozmak için kullanılabilir. Bored Apes’in bu kadar başarılı olmasının nedeni, pazarlamalarının olağanüstü olması. Onlardan ayrıca benzersiz bir insan grubuna erişim elde edersiniz, [dijital dağıtım platformu] Discord’a girersiniz ve kapalı bir gruba erişim elde edersiniz. NFT’lerinden birine sahipseniz, yalnızca sahipler bölümüne girmenize izin verilir ve bir maymun resmine 250.000 dolar harcayabilecek 10.000 kişiyle iletişim kurabilirsiniz.”
Sanatın dijitalizasyon ile değer kazanması karşısında bazı spekülasyonlar da bulunuyor
Ori Ohayon piyasanın en az %90’ı spekülasyon olarak görüyor. Burada bahsi geçen Butik NFT pazarıdır.
Ohayon, NFT BAZL’ın ise tamamen yatırım düzeyinde sanat ve gerçek koleksiyonculara odaklandığını ifade ediyor: “İnsanların bu varlıkları çevirmesini istemiyoruz çünkü sanatçılar bunu istemiyor – sanatçılar eserlerinin takdir edilmesini istiyor. [Genellikle] bir grup adam bir NFT’nin çatıdan geçeceğini ve sonra satacağını tahmin ediyor. Gerçekten kaliteye ve hızlı paraya odaklanan pek çok NFT pazarı yok. Tüm kripto alanı bunun üzerine kuruldu. Bu yüzden bu kadar popüler oldu çünkü 12 yaşındaki çocukların milyonlarca dolar kazandığını duydunuz. Ama şimdi bir kez istikrara kavuştuğunda, sanatı takdir ettikleri için daha fazla insanın geldiğini görmeye başlayacağınızı düşünüyorum.”
Gerçek hayat deneyimi asla değiştirilmeyecek
Ori Ohayon dijital sanatın, hayatımızı değiştireceğini kabul etmekle birlikte gerçek hayat deneyimlerimizi ortadan kaldırmayacağını düşünüyor: “Kimsenin fiziksel deneyimlere duyduğumuz arzuyu ortadan kaldıracağını düşünmüyorum. Ancak dijital bir alanda insanlarla ve sanatla etkileşim kurma yeteneğimizi geliştireceğimizi düşünüyorum. Şu anda sahip olduğumuz metaverselerin mutlaka bunun için doğru metaverseler olduğunu düşünmüyorum. Ancak çevrimiçi etkileşim kurmanın bizim için faydalı olacağı bir zaman olacağını düşünüyorum.”
Howard Lewis dijital sanatın eşitsizlikleri ortadan kaldırabileceğini savunuyor: “Çevrimiçi görüntüleme odaları artık özgürce seyahat edemeyen insanlara yardımcı olmak için ortaya çıktı. Ama orada olmak için söylenecek çok şey var. Dijital alanın hayatımızda baskın olacağını düşünmüyorum çünkü nihayetinde biz ‘sosyal hayvanlarız’ ve bu fiziksel katılım her şeyden önemli olmaya devam edecek.”
Rupert Reid de dijital sanatın deneyimlerimizi değiştirmeyeceğini düşünenlerden: “Bence her zaman fiziksel sanatı görmek isteyenler olacak. Şu anda NFT alanında sanat için çok az sanat eseri var.”
Fırsatlar ve gelecek
Ori Ohayon: “Sanırım bir durgunluk dönemine girmek üzereyiz ve insanlar sermayelerini çekecekler. Nereden çekecekler? Bence kripto ve hisse senetleri olacak. Bu darbenin gerçekleştiğini görmeye başladık bile. İnsanların paraya ihtiyacı olduğunda, tüm bu spekülatif yatırımları satacaklar. Ve bence kripto piyasası ilk tokatı yiyenlerden biri olacak. Fakat benim için, önümüzdeki iki-üç yıl içinde tonlarca fırsatımız olacağını düşündüğüm yer altyapı. Teknolojiyi satın almak, yaratıcılara yatırım yapmak, temel varlıklara sahip olan kişilere yatırım yapmak – pazar yerleri, cüzdanlar, API’ler [Uygulama Programlama Arayüzü]… Çünkü bu elde edilecek ve bundan sonra olacakların temelini oluşturmak için kullanılacak.”
Bu yazı, Campdenfb ekibinin ilgili kişilerle yaptığı röportajdan alınmıştır.